Κοινωνική Ασφάλιση τέλος. Βαρέα και Ανθυγιεινά τέλος. Πρόωρη σύνταξη μετά από 35 ή 37 χρόνια δουλειάς ή για μητέρες με ανήλικα παιδιά τέλος. Συντάξεις πείνας για όλους. Οχι μόνο για όσους θα πρωτοασφαλιστούν με το νέο σύστημα, ούτε μόνο για όσους θα βγουν στη σύνταξη τα επόμενα χρόνια και θα έχουν και ένα κομμάτι με το παλιό σύστημα, αλλά και για τους ήδη συνταξιούχους. Αυτό για το οποίο πάλεψαν γενιές εργατών, καθ’ όλη τη διάρκεια του 20ού αιώνα, αυτό που διαμορφώθηκε με αγώνες, συχνά αιματηρούς, κατεδαφίζεται.
Στα ερείπιά του χτίζεται ένα σύστημα με δύο πυλώνες. Ο ένας πυλώνας είναι καθαρά προνοιακός. Δηλαδή, δεν έχει καμιά σχέση με την Κοινωνική Ασφάλιση. Μια βασική σύνταξη, που το ύψος της δεν θα είναι εγγυημένο, αλλά θα καθορίζεται με βάση την εκάστοτε δημοσιονομική πολιτική και η οποία θα δίνεται με εισοδηματικά κριτήρια. Μια βασική σύνταξη που αναφέρεται σήμερα σαν δόλωμα και μόνο. Στην καταβολή αυτής και μόνο της σύνταξης εξαντλείται η ευθύνη του κράτους έναντι της Κοινωνικής Ασφάλισης. Ακόμα και η κοινωνικά άδικη αρχή της τριμερούς χρηματοδότησης, που είχε θεσπιστεί το 1951 (και εφαρμόστηκε κουτσουρεμένη μόλις το 1992), πετιέται στα σκουπίδια. Στην πραγματικότητα, η βασική σύνταξη έρχεται να αντικαταστήσει το ΕΚΑΣ.
Ο δεύτερος πυλώνας είναι μια αναλογική σύνταξη, η οποία θα υπολογίζεται βάσει των κανόνων της ιδιωτικής ασφάλισης. Χωρίς καμιά κρατική εγγύηση, χωρίς κρατική χρηματοδότηση (ακόμη και για το κομμάτι που αφορά το χρόνο ασφάλισης μέχρι 31.12. 2010), από Ταμεία καταληστευμένα, χωρίς αποθεματικά, σε συνθήκες που καλπάζει η ανεργία, η υποαπασχόληση και οι «ελαστικές» εργασιακές σχέσεις, ενώ αναμένεται να πολλαπλασιαστούν τα φέσια προς την Ασφάλιση, λόγω των λουκέτων που θα βάλλουν οι «μικρομεσαίοι» (και όχι μόνο) και να γενικευτεί η εισφοροδιαφυγή (γιατί ακόμα και ο εργαζόμενος δεν θα έχει κανένα ενδιαφέρον να ασφαλιστεί, για να πάρει σύνταξη μερικές δεκάδες ευρώ). Χωρίς ίχνος κοινωνικής αλληλεγγύης και στο εσωτερικό του συστήματος. Μια αναλογική σύνταξη που θα υπολογίζεται με καθαρά ληστρικό τρόπο και θα κινείται σε επίπεδα που κανένας δε μπορεί να διανοηθεί (ούτε στο ένα τέταρτο μιας σημερινής σύνταξης). Κι όχι μόνο θα υπολογίζεται με ληστρικό τρόπο, αλλά θα έχει συνεχώς την τάση να πέφτει, δεδομένου ότι τα Ταμεία δεν έχουν αποθεματικά, οι πόροι τους μειώνονται λόγω υψηλής ανεργίας, οι καπιταλιστές εισφοροδιαφεύγουν και το κράτος δεν θα εισφέρει ούτε τα ελάχιστα που εισφέρει σήμερα.
Μέσω αυτής της άθλιας αναλογικής σύνταξης επιδιώκεται η δραστική μείωση όλων των συντάξεων που είναι σε επίπεδα πάνω από την κατώτερη του ΙΚΑ. Γι’ αυτό, άλλωστε όλοι οι εργαζόμενοι, ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, θα στριμωχτούν σ’ ένα ενιαίο, προβληματικό και θνησιγενές υπερ-Ταμείο. Ελλείμματα και πλεονάσματα θα γίνουν χαρμάνι, ώστε το κράτος να μη δώσει δεκάρα τσακιστή, ώστε οι καπιταλιστές, που καταλήστεψαν τα αποθεματικά των Ταμείων, να μη κληθούν να πληρώσουν για τη ληστεία. Αυτό το προβληματικό υπερ-Ταμείο θα μειώνει συνεχώς τις αναλογικές συντάξεις που θα δίνει.
Κανένας εργαζόμενος και καμιά εργαζόμενη μετά το 2015 δε θα βγαίνει στη σύνταξη πριν τα 60. Ακόμη και όσοι ανήκουν στα ΒΑΕ. Αλλά και για να πάρεις σύνταξη στα 60 θα πρέπει να έχεις συμπληρώσει 40 πλήρη χρόνια δουλειάς.
Με καθαρά πραξικοπηματικό τρόπο, θα πρέπει να μείνει στη λίστα μόνο το 10% των σημερινών Βαρέων και Ανθυγιεινών Επαγγελμάτων (ΒΑΕ). Από τον Ιούλη του 2011 η νέα λίστα θα εφαρμοστεί για όλους, παλιούς και νέους εργαζόμενους..
Δεν υπάρχει εργαζόμενος και εργαζόμενη που να μη θίγεται απ’ αυτό το τερατούργημα. Από τους πλέον χαμηλόμισθους μέχρι εκείνους που παίρνουν ένα σχετικά αξιοπρεπή μισθό. Από το δημόσιο μέχρι τον ιδιωτικό τομέα. Από τους νέους μέχρι εκείνους που ετοιμάζονται να βγουν στη σύνταξη. Το νέο σύστημα αρχίζει από το 2011 και με την πάροδο του χρόνου τα πάντα θα γίνονται χειρότερα.
Γι’ αυτό και πρέπει όλοι μαζί να το αντιπαλέψουμε. Να μην επιτρέψουμε να γίνει νόμος του κράτους. Το οφείλουμε στους εαυτούς μας και στα παιδιά μας, για τα οποία έρχονται τα χειρότερα.
Δεν υπάρχουν περιθώρια
Το νομοσχέδιο «Νέο Ασφαλιστικό Σύστημα και συναφείς διατάξεις» είναι η χαριστική βολή σε ό,τι έως τώρα γνωρίζαμε ως Κοινωνική Ασφάλιση.
Δεν πρόκειται για μια από τις συνηθισμένες αντιασφαλιστικές ανατροπές, οι οποίες αμφισβητούσαν τις βασικές παραμέτρους της Κοινωνικής Ασφάλισης, αλλά διατηρούσαν τον πυρήνα της. Πρόκειται για μια ριζική ανατροπή, που μετατρέπει την Κοινωνική Ασφάλιση σε ιδιωτική ασφάλιση. Χειρότερη από την ιδιωτική ασφάλιση που ισχύει στις ΗΠΑ.
Οι συντάξεις μετατρέπονται σε φιλανθρωπικά βοηθήματα, χωρίς καν την εγγύηση του κράτους. Ολοι οι μισθωτοί, ανεξαρτήτως Ταμείου, μπαίνουν σ’ ένα μίξερ και αλέθονται, για να βγει στο τέλος ένας πολτός, για τον οποίο θα ισχύει ένα μόνο δόγμα: απέναντι στην ασφάλιση είσαι άτομο. «Οσα βάζεις τόσα παίρνεις», χωρίς βέβαια να έχεις και ιδιαίτερες προσδοκίες. Οι παραγωγοί του κοινωνικού πλούτου αντιμετωπίζονται σαν σκουπίδια. Οι αρχές της κοινωνικής αλληλεγγύης και της αλληλεγγύης των γενεών, που έστω και στρεβλά εξακολουθούσαν να ισχύουν έως τώρα, παύουν να υφίστανται.
Οι παράμετροι αυτού του νέου ασφαλιστικού συστήματος είναι πολλές. Τις βασικότερες τις αναλύουμε συνοπτικά στις σελίδες που ακολουθούν. Για να συνειδητοποιήσουμε όλοι και όλες το μέγεθος της επίθεσης. Για να πληροφορηθούμε ότι κανένας δεν μένει άθιχτος. Οποτε και αν συνταξιοδοτηθεί, σε όποιο Ταμείο κι αν είναι ασφαλισμένος. Οτι η επίθεση αρχίζει από 1.1.2011. Ας συναισθανθούμε, λοιπόν το βάρος της ευθύνης απέναντι στον εαυτό μας, αλλά και απέναντι στις γενιές που θα ‘ρθουν.
Οι εργαζόμενοι του σήμερα, νέοι και μεγαλύτεροι, έχουν στις πλάτες τους ένα ιστορικό καθήκον. Να σώσουν την Κοινωνική Ασφάλιση. Να μην περάσει το έκτρωμα της κυβέρνησης Παπανδρέου. Για να μπορέσουν στη συνέχεια να διεκδικήσουν αυτά που μας αφαίρεσαν με τις διαδοχικές αντιασφαλιστικές ανατροπές από το 1990 μέχρι το 2008 και να διαμορφώσουμε όρους για μια Κοινωνική Ασφάλιση που ν’ ανταποκρίνεται στις στοιχειώδεις ανθρώπινες ανάγκες αυτών που παράγουν τον κοινωνικό πλούτο.
Περιθώρια δεν υπάρχουν. Η αδράνεια ισοδυναμεί με ταξική αυτοκτονία. Η συνδικαλιστική γραφειοκρατία δεν πρόκειται να κάνει τίποτα διαφορετικό απ’ αυτό που έκανε ως τώρα. Μια-δυο ντουφεκιές για την τιμή των όπλων, που οδηγούν σε σίγουρη ήττα. Οι πρωτοπόροι εργαζόμενοι να πάρουν την υπόθεση στα χέρια τους. Αλλος δρόμος δεν υπάρχει.
Μειώνονται κατά 75% οι αναλογικές συντάξεις
Σύνταξη πλέον είναι μόνο η λεγόμενη αναλογική ή ανταποδοτική σύνταξη, η οποία υπολογίζεται με τους όρους της ιδιωτικής ασφάλισης.
Δυο κατηγορίες ασφαλισμένων
Με το νέο ασφαλιστικό σύστημα οι εργαζόμενοι χωρίζονται σε δυο μεγάλες κατηγορίες.
1 Νέοι που θα ασφαλιστούν για πρώτη φορά μετά την 1.1.2011. Αυτοί θα πάρουν σύνταξη αποκλειστικά με το νέο σύστημα.
2 Παλιοί και νέοι που θα έχουν ασφαλιστεί για πρώτη φορά μέχρι 31.12. 2010. Αυτοί θα πάρουν σύνταξη συνδυαστικά με το παλιό και με το νέο σύστημα. Με το παλιό σύστημα για το χρόνο ασφάλισης που θα έχουν διανύσει μέχρι 31.12.2010 και με το νέο σύστημα για το διάστημα από 1.1.2011 μέχρι το χρόνο συνταξιοδότησης.
Και η πρώτη κατηγορία και η δεύτερη θα υποστούν μεγάλες απώλειες στη σύνταξη. Ο κανόνας που θα ισχύσει είναι ο εξής: όσο περισσότερα χρόνια ασφάλισης έχεις με το νέο σύστημα τόσο μεγαλύτερο θα είναι το πετσόκομμα της σύνταξης. Δηλαδή, οι νέοι που θα ασφαλιστούν για πρώτη φορά από 1.1.2011 και μετά θα έχουν τη μέγιστη απώλεια.
Νέοι ασφαλισμένοι: -75% στη σύνταξη
Οι νέοι ασφαλισμένοι θα πάρουν μια «αναλογική» (ή «ανταποδοτική») σύνταξη, η οποία θα είναι μειωμένη περίπου κατά 75% από τη σύνταξη που θα έπαιρναν με το ισχύον σήμερα ασφαλιστικό σύστημα.
Παραθέτουμε τρία παραδείγματα που δείχνουν καθαρά αυτό το πετσόκομμα. Αναφέρονται σε εργαζόμενους που αμείβονται με τα βασικά και έχουν πραγματοποιήσει 16 χρόνια ασφάλισης (4.800 ένσημα). Οι υπολογισμοί είναι ακριβέστατοι και έγιναν με πραγματικές τιμές, δεδομένου ότι ως περίοδος αναφοράς πάρθηκε η περίοδος 1994-2009. Επιλέξαμε εργαζόμενους που πληρώνονται με την ΕΓΣΕΕ, διότι η ΕΓΣΣΕ είναι ένα στάνταρ παράδειγμα, ενώ οι κλαδικές συμβάσεις είναι άπειρες. Αλλωστε, παραδείγματα μελετήσαμε, για να μπορέσουμε να συγκρίνουμε τη σύνταξη με το ισχύον σύστημα και με το νέο σύστημα που θέλει να θεσπίσει η κυβέρνηση. Οι συγκρίσεις θα είναι στα ίδια επίπεδα και για τους εργαζόμενους που πληρώνονται με κλαδικές συμβάσεις. Αλλωστε, αν πάρουμε υπόψη μας και τα τελευταία μέτρα, όλο και περισσότεροι εργαζόμενοι θα στριμώχνονται στα επίπεδα της ΕΓΣΕΕ (και κάτω απ’ αυτή), ενώ η διαφορά ανάμεσα στις Κλαδικές και την ΕΓΣΕΕ θα μειώνεται.
Αυτό το συντριπτικό πετσόκομμα στις αναλογικές συντάξεις θα γίνει γιατί:
α) Υποτριπλασιάζεται το ποσοστό αναπλήρωσης.
β) Οι συντάξιμες αποδοχές υπολογίζονται στο σύνολο του ασφαλιστικού βίου (αντί της τελευταίας 5ετίας που ισχύει σήμερα) και με συντελεστές αναπροσαρμογής πολύ χαμηλότερους από τους σημερινούς.
Ας το δούμε πιο αναλυτικά.
Η σύνταξη που παίρνει ένας εργαζόμενος είναι συνάρτηση δυο παραγόντων. Του ποσοστού αναπλήρωσης και των συντάξιμων αποδοχών. Το νομοσχέδιο της κυβέρνησης χτυπάει αλύπητα και τους δύο αυτούς παράγοντες.
Συντάξιμες αποδοχές
Με το ισχύον σήμερα σύστημα, οι συντάξιμες αποδοχές έχουν σαν βάση υπολογισμού την καλύτερη πενταετία των τελευταίων 10 χρόνων. Μόνο αν δεν υπάρχει περίοδος ανεργίας, η καλύτερη πενταετία ταυτίζεται με την τελευταία πενταετία. Παίρνεται ο μέσος όρος των αποδοχών της πενταετίας, αφού πρώτα οι αποδοχές κάθε έτους αναπροσαρμοστούν με ένα ορισμένο συντελεστή. Αυτός ο συντελεστής καθορίζεται αυθαίρετα, χωρίς κανένα επιστημονικό κριτήριο, από τις κυβερνήσεις. Κριτήριό τους είναι να ρίξουν τον τελικό μέσο όρο, για να μειώσουν τελικά τη σύνταξη.
Στο Πίνακα της διπλανής στήλης συγκρίνουμε τους συντελεστές αναπροσαρμογής που ισχύουν σήμερα με αυτούς που θα θεσπιστούν με το νέο σύστημα, παίρνοντας σαν βάση την προηγούμενη 16ετία (μόνο για το παρελθόν μπορεί να γίνει σύγκριση, διότι γνωρίζουμε την εξέλιξη του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή).
Η σύγκριση δείχνει καθαρά πως οι συντελεστές αναπροσαρμογής με το νέο σύστημα πετσοκόβονται, με αποτέλεσμα να μειώνεται ο μέσος όρος. Στον πίνακα έχουμε 16ετία. Αν πάμε σε όλο τον εργασιακό βίο, που θα ισχύει με το νέο σύστημα, το αποτέλεσμα θα είναι χειρότερο για το μέσο όρο. Μηχανεύτηκαν ένα καινούργιο σύστημα αναπροσαρμογής των συντάξιμων αποδοχών για κάθε χρόνο, προκειμένου να ρίξουν το μέσο όρο.
Το αποτέλεσμα φαίνεται καθαρά στα τρία παραδείγματά μας. Δείτε πόσο πέφτουν οι συντάξιμες αποδοχές για 16 χρόνια δουλειάς. Ανύπαντρος χωρίς τριετίες: –27,48%! Ανύπαντρος με 5 τριετίες: –29,37%! Παντρεμένος με 5 τριετίες: –26,24%!
Ποσοστό αναπλήρωσης
Ο δεύτερος παράγοντας που παίρνει μέρος στον υπολογισμό της σύνταξης είναι το ποσοστό αναπλήρωσης. Το ποσοστό αναπλήρωσης είναι ένας συντελεστής με τον οποίο πολλαπλασιάζονται οι συντάξιμες αποδοχές και βγαίνει η σύνταξη. Το νομοσχέδιο της κυβέρνησης Παπανδρέου χτυπάει αλύπητα και το ποσοστό αναπλήρωσης, όπως μπορείτε να δείτε στο σχετικό Πίνακα (στη διπλανή στήλη), στον οποίο συγκρίνουμε τα ποσοστά αναπλήρωσης με το παλιό (ισχύον) και το νέο σύστημα για μια μεγάλη γκάμα ετών ασφάλισης (από 15 μέχρι 40).
Δείτε πόσο μεγάλες απώλειες έχει το ποσοστό αναπλήρωσης. Και βέβαια, δείτε πως ούτε για 40 χρόνια ασφάλισης δεν έχουμε ποσοστό αναπλήρωσης 48% (1,2% κατά μέσο όρο το χρόνο), όπως προπαγάνδιζαν μέχρι την περασμένη Παρασκευή τα κυβερνητικά παπαγαλάκια και αναπαρήγαγαν σαν χάνοι και διάφοροι που δηλώνουν ταξικοί. Το μόνο που άλλαξε σε σχέδιο με το αρχικό προσχέδιο είναι ότι καταργήθηκαν οι 12 κλάσεις και έγιναν μία, ενώ το ποσοστό αναπλήρωσης για τα πρώτα 15 χρόνια αυξήθηκε ελάχιστα, από 0,7% το χρόνο, σε 0,8% και έγιναν κάποιες μικροαλλαγές και για τα επόμενα χρόνια μέχρι τα 40. Γι’ αυτό και οι μειώσεις στις αναλογικές συντάξεις είναι της τάξης του 75% και όχι του 80%, όπως είχαμε υπολογίσει σε προηγούμενες αναλύσεις μας, με βάση το προσχέδιο.
Στο στόχαστρο οι ήδη ασφαλισμένοι
Οι νέοι ασφαλισμένοι, αυτοί που θα ασφαλιστούν αποκλειστικά με το νέο σύστημα (από 1.1.2011 και μετά) είναι καμένοι από χέρι. Ομως, αυτοί θ’ αργήσουν να βγουν στη σύνταξη. Οι πρώτοι θ’ αρχίσουν να βγαίνουν το 2026 (μετά από 15 χρόνια). Ο στόχος, όμως, είναι ν’ αρχίσουν γρήγορα να μειώνονται οι συντάξεις και όχι να περιμένουν να δουν αποτελέσματα από το 2026.
Τι θα γίνει με τους «παλιούς» ασφαλισμένους; Με βάση το προσχέδιο Λοβέρδου, αυτοί χωρίζονται σε δυο υποκατηγορίες.
1. Οσοι μπήκαν ή θα μπουν στην ασφάλιση μέχρι τις 31.12.2010 και θα συνταξιοδοτηθούν μέχρι τις 31.12.2014.
2. Οσοι μπήκαν ή θα μπουν στη δουλειά μέχρι 31.12.2010 και θα συνταξιοδοτηθούν από την 1.1.2015.
Η σύνταξη και των δύο αυτών υποκατηγοριών θα αποτελείται από δυο κομμάτια.
α Το πρώτο κομμάτι της σύνταξης είναι αυτό που αφορά τον ασφαλιστικό βίο μέχρι τις 31.12.2010 και θα υπολογίζεται με το παλιό (ισχύον) σύστημα.
Οχι, όμως, με όσα ισχύουν σήμερα, αλλά «όπως ισχύουν κατά το χρόνο συνταξιοδότησης και όπως προβλέπονται για κάθε φορέα κύριας ασφάλισης ή το Δημόσιο από γενικές ή καταστατικές διατάξεις που εξακολουθούν να ισχύουν» (νομοσχέδιο, άρθρο 4 παρ. 1α).
Γιατί δεν κατοχυρώνονται έστω αυτά που ισχύουν σήμερα; Γιατί η κυβέρνηση θα επιφέρει αλλαγές που θα μειώνουν και αυτό το πρώτο κομμάτι της σύνταξης, που θα υπολογιστεί με το παλιό σύστημα. Αλλαγές που ήδη προδιαγράφονται με την κατάργηση της κρατικής χρηματοδότησης(βλέπε αναλυτικά στη διπλανή σελίδα.
β Το δεύτερο μέρος της σύνταξης (από 1.1. 2011 μέχρι τη συνταξιοδότηση) θα υπολογίζεται με βάση το νέο σύστημα και είναι διαφορετικό για καθεμιά υποκατηγορία.
Για την πρώτη υποκατηγορία, που είναι και η μικρότερη (όσοι συνταξιοδοτηθούν μέχρι 31.12. 2014, τα ποσοστά αναπλήρωσης μειώνονται κατευθείαν στο 2% το χρόνο. Δηλαδή, προχωρούν σε μείωση της σύνταξης ακόμα και για τους ασφαλισμένους που θα συνταξιοδοτηθούν την επόμενη πενταετία. Καταργούν την ίδια την έννοια των «ώριμων ασφαλιστικών δικαιωμάτων», που τα σεβάστηκαν όλες οι προηγούμενες αντιασφαλιστικές ανατροπές.
Η δεύτερη υποκατηγορία είναι η μεγαλύτερη. Αφορά όσους και όσες βγουν στη σύνταξη μετά τις 31.12.2014. Για όλους αυτούς το δεύτερο κομμάτι της σύνταξης θα υπολογιστεί με το νέο σύστημα. Δηλαδή, θα έχουν μείωση αυτού του κομματιού της σύνταξης γύρω στο 75%. Θα ισχύσει, δηλαδή ό,τι για τους νέους ασφαλισμένους (βλέπε τα παραδείγματα που αναφέρθηκαν παραπάνω).
Η απάτη της βασικής σύνταξης
Η μεγάλη απάτη της κυβέρνησης είναι ότι στο νομοσχέδιο αναφέρει ότι κάθεασφαλισμένος θα παίρνει τη βασική σύνταξη, ενώ εισοδηματικά κριτήρια θα ισχύουν μόνο για τους ανασφάλιστους. Την ίδια στιγμή, στην εισηγητική έκθεση του νομοσχέδιου (που είναι κομμάτι του νόμου) αναφέρεται ότι η βασική σύνταξη θα δίνεται σε όλους με εισοδηματικά κριτήρια. Στη σελίδα 21 αναφέρεται:
«Ορίζεται μία, κοινή για όλους τους Φ.Κ.Α., πλην του ΟΓΑ, και το Δημόσιοβασική σύνταξη, η οποία θα είναι σύνταξη γήρατος (με ευνόητες βέβαια εξαιρέσεις, όπως π.χ. τα βαρέα και ανθυγιεινά) και θα καταβάλλεται με εισοδηματικά κριτήρια, ανεξαρτήτως αν ο δικαιούχος έχει θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα, ή αν έχει έστω και ένα ένσημο. Η βασική σύνταξη έχει προνοιακό χαρακτήρα και χρηματοδοτείται από τον κρατικό προϋπολογισμό. Το ύψος της εξαρτάται από τη σχετική πολιτική απόφαση της εκάστοτε κυβέρνησης και, προφανώς, από τον αριθμό των δικαιούχων».
Η φιλοσοφία της βασικής σύνταξης αποκαλύπτεται και στη σελ. 4 της εισηγητικής έκθεσης, όπου αναφέρεται ότι «οι προνοιακού τύπου παροχές συνιστούν έκφραση της κοινωνικής αλληλεγγύης και προορίζονται για όσους έχουν ανάγκη την κρατική μέριμνα».
Το ίδιο προβλέπεται και στο Μνημόνιο με την τρόικα ΔΝΤ-ΕΕ-ΕΚΤ, στην παράγραφο 13, που αναφέρεται στην «Ασφαλιστική Μεταρρύθμιση»:
«Το νέο σύστημα θα προβλέπει επίσης μια σύνταξη κοινωνικού χαρακτήρα με εισοδηματικά κριτήρια για όλους τους πολίτες που βρίσκονται πάνω από την κανονική ηλικία συνταξιοδότησης, ώστε να παρέχεται ένα σημαντικό δίχτυ ασφαλείας, συμβατό με τη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών».
Τα ίδια έλεγε προ καιρού και ο Λοβέρδος. Για παράδειγμα, στις 10 του περασμένου Φλεβάρη έδωσε συνέντευξη στο Ρ/Σ ΣΚΑΙ, στους δημοσιογράφους Σ. Κοσιώνη και Α. Πορτοσάλτε, οι οποίοι του τη βγήκαν από τα δεξιά! Οταν του επισήμαναν για τη βασική σύνταξη, ότι «δεν υπάρχουν εισοδηματικά κριτήρια για το ποιος θα την παίρνει, άρα κι ένας άνθρωπος ο οποίος μπορεί να παίρνει 5.000 ευρώ μπορεί να δικαιούται την προνοιακή σύνταξη», απάντησε: «Μα το είπαμε, ότι δε θα τη δικαιούται. Θα μπει ένα εισοδηματικό κριτήριο». Διευκρίνισε, μάλιστα, ότι έχουν αποφασίσει και το πλαφόν και θα το ανακοίνωνε στο τέλος του μήνα. Στις 10 Μάη απλά είπε ότι ο ίδιος είχε την άποψη να οριστεί η βασική σύνταξη στα 300 ευρώ.
Με εισοδηματικά κριτήρια, λοιπόν, η βασική σύνταξη. Οπως συμβαίνει με το ΕΚΑΣ, από το οποίο εξαιρείται η συντριπτική πλειοψηφία των χαμηλοσυνταξιούχων. Η βασική σύνταξη χαρακτηρίζεται προνοιακή και παγίως οι προνοιακές παροχές δίνονται με εισοδηματικά κριτήρια, γιατί αυτή είναι η λογική της Κρατικής Πρόνοιας.
Γιατί, όμως, η σχετική πρόβλεψη δεν πέρασε και στο νομοσχέδιο; Για προπαγανδιστικούς λόγους. Για να μπορούν να λένε στους εργαζόμενους, ότι δήθεν κάθε συνταξιούχος θα πρέπει στην αναλογική σύνταξη να λογαριάζει ότι θα προσθέσει και 360 ευρώ το μήνα. Εχουν τη δυνατότητα να κάνουν αυτή την προπαγανδιστική απάτη, γιατί σήμερα δεν έχουν κανένα λόγο να θεσπίσουν όλες τις σχετικές με τη βασική σύνταξη λεπτομέρειες, Μπορούν να το κάνουν αργότερα.
Βασική σύνταξη θ’ αρχίσει να χορηγείται από το 2015. Ολόκληρη τη βασική σύνταξη, όμως, θα πάρουν (με εισοδηματικά κριτήρια, φυσικά) μόνο οι ασφαλισμένοι από 1.1.2011, οι οποίοι θ’ αρχίσουν να βγαίνουν στη σύνταξη από το 2026. Οι ασφαλισμένοι μέχρι 31.12. 2010 θα παίρνουν τμήμα μόνο της βασικής σύνταξης, όπως προβλέπεται από το νομοσχέδιο: «Στους ασφαλισμένους των οποίων η σύνταξη, σύμφωνα με το άρθρο 4 του Κεφαλαίου αυτού, αποτελεί άθροισμα δύο τμημάτων, η βασική σύνταξη υπολογίζεται αναλογικά, με βάση τα έτη ασφάλισης από 1.1.2011 και εφεξής προς το συνολικό χρόνο ασφάλισης».
Αρα, έχουν καιρό μέχρι το 2015 να θεσπίσουν τα εισοδηματικά κριτήρια, ενώ τα πρώτα χρόνια μετά το 2015 θα μιλάμε για μικροποσά βασικής σύνταξης, της τάξης των λίγων δεκάδων ευρώ, ασήμαντα μπροστά στην τεράστια περικοπή που θα γίνει στην αναλογική σύνταξη. Και γι’ αυτά τα μικροποσά, όμως, θα βάλουν εισοδηματικά κριτήρια, όπως κάνουν και για το ΕΚΑΣ.
Ακόμη και αυτά τα μικροποσά δεν είναι εξασφαλισμένα. Τα 360 ευρώ (που είναι σε 12μηνη βάση και επομένως πέφτουν στα 308.57 ευρώ) είναι ένα προπαγανδιστικό τέχνασμα, που μπήκε μόνο για το 2010, που δεν θα δοθεί καμιά βασική σύνταξη. Τι ποσό θα ισχύσει για το 2011 και τα επόμενα χρόνια;
Στο νομοσχέδιο αναφέρεται: «Από την 1.1.2011 και ανά διετία η Εθνική Αναλογιστική Αρχή εκπονεί αναλογιστικές μελέτες, οι οποίες επικυρώνονται από την Επιτροπή Οικονομικής Πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ενωσης, με αντικείμενο τη συνεχή παρακολούθηση της εξέλιξης της εθνικής συνταξιοδοτικής δαπάνης. Με ειδικό νόμο ανακαθορίζονται οι συντάξεις με στόχο τη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας του ασφαλιστικού συστήματος. Το ύψος των ανωτέρω δαπανών, προβαλλόμενο έως το έτος 2060, δεν πρέπει να υπερβαίνει το περιθώριο αύξησης των 2,5 ποσοστιαίων μονάδων του ΑΕΠ, με έτος αναφοράς το 2009» (άρθρο 11, παρ. 2).
Η δαπάνη για τη βασική σύνταξη, λοιπόν, είναι υπό την αίρεση της δημοσιονομικής πολιτικής. Δείτε ένα παράδειγμα: Αν όλοι οι συνταξιούχοι του ΙΚΑ (περίπου 1.150.000) έπαιρναν τη βασική σύνταξη, θα απαιτούνταν σε 12μηνη βάση (χωρίς δώρα και επίδομα αδείας) ένα ποσό περίπου 5 δισ. ευρώ το χρόνο, που αντιστοιχεί στο 2,2% του ΑΕΠ. Σήμερα το κράτος συμμετέχει στη χρηματοδότηση του ΙΚΑ με 1% του ΑΕΠ, ενώ από το νομοσχέδιο –όπως γράφουμε σε άλλο άρθρο– αφαιρέθηκε η ρύθμιση για αύξηση αυτής της χρηματοδότησης στο 1,3% του ΑΕΠ (μαζί με το ΤΑΠ-ΟΤΕ), που υπήρχε στο προσχέδιο. Προσθέστε και όλους τους υπόλοιπους συνταξιούχους και θα καταλάβετε ότι η κυβέρνηση προσπαθεί να μας ρίξει στάχτη στα μάτια.
Πέρα από τα εισοδηματικά κριτήρια που θα μπουν, ούτε γι’ αστείο μπορούμε να συζητάμε ότι η βασική σύνταξη θα είναι 360 ευρώ. Οι αντιασφαλιστικές αλλαγές γίνονται πλέον κάθε 2-3 χρόνια. Σύντομα και η βασική σύνταξη, που σήμερα χρησιμοποιείται προπαγανδιστικά, θα μπει στον πάγκο του χασάπη.
♦ Στον αέρα οι αναλογικές συντάξεις και οι σημερινές συντάξεις
Καταργείται η κρατική χρηματοδότηση
Ενα από τα βασικά προπαγανδιστικά επιχειρήματα της κυβέρνησης είναι ότι οι σημερινοί εργαζόμενοι κατοχυρώνουν τα έως σήμερα συνταξιοδοτικά τους δικαιώματα, με τους όρους που ισχύουν σήμερα. Οτι όταν θα έρθει η ώρα να πάρουν σύνταξη, το τμήμα της σύνταξης που αφορά το διάστημα που διήνυσαν στην ασφάλιση μέχρι τις 31.12.2010 θα υπολογιστεί με το ισχύον σήμερα σύστημα. Αυτό είναι ένα μεγάλο ψέμα.
Για να ισχυροποιήσει αυτό το προπαγανδιστικό επιχείρημα, στο προσχέδιο νόμου που δόθηκε στη δημοσιότητα στις 10 Μάη η κυβέρνηση περιέλαβε και μια διάταξη (άρθρο 37) με τίτλο «Χρηματοδότηση Συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης». Υποτίθεται ότι από 1.1.2011 θα έδινε στα Ταμεία χρηματοδοτήσεις, μεγαλύτερες απ’ αυτές που δίνονται μέχρι τώρα. Για παράδειγμα, ο κλάδος σύνταξης του ΙΚΑ (μαζί με το ΤΑΠ-ΟΤΕ) θα έπαιρνε 1,3% του ΑΕΠ κάθε χρόνο (1% είναι σήμερα το ΙΚΑ, με βάση το νόμο Ρέππα), ο ΟΑΕΕ 0,4% του ΑΕΠ, το ΝΑΤ 0,5% του ΑΕΠ, ενώ σχετικές χρηματοδοτήσεις θα έπαιρναν και οι Κλάδοι Υγείας των Ταμείων.
Στο νομοσχέδιο που κατατέθηκε στη Βουλή η διάταξη για τις χρηματοδοτήσεις καταργήθηκε! Σβήστηκε ολόκληρη και στη θέση της μπήκε το εξής: «Από 1.1.2015 το κράτος αναλαμβάνει τη χρηματοδότηση της βασικής σύνταξης όλων των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης αρμοδιότητας Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και του ΝΑΤ, πλην των Ε.Τ.Α.Α., Ε.Τ.Α.Π.-Μ.Μ.Ε. και του συστήματος ασφάλισης προσωπικού της ΤτΕ. Το ποσό αυτό επιμερίζεται στους οργανισμούς ανάλογα με τον αριθμό των δικαιούχων και των ποσών που καταβάλλονται».
Μόνο τη βασική σύνταξη, λοιπόν, θα χρηματοδοτεί το κράτος. Ούτε τις σημερινές συντάξεις ούτε το πρώτο τμήμα των αναλογικών συντάξεων του μέλλοντος. Τι σημαίνει αυτό;
1. Το τμήμα της σύνταξης που θα αφορά το διάστημα που κάθε ασφαλισμένος διήνυσε μέχρι 31.12.2010 θα πρέπει να χρηματοδοτείται εξ ολοκλήρου από το Ταμείο, χωρίς καμιά κρατική συμμετοχή. Αρα, αυτό το τμήμα της σύνταξης θα υποστεί πετσόκομμα. Γι’ αυτό και στο σημείο που το νομοσχέδιο αναφέρεται σ’ αυτό το τμήμα της σύνταξης δεν αναφέρεται ότι θα υπολογίζεται με όσα ισχύουν σήμερα, αλλά «όπως ισχύουν κατά το χρόνο συνταξιοδότησης και όπως προβλέπονται για κάθε φορέα κύριας ασφάλισης ή το Δημόσιο από γενικές ή καταστατικές διατάξεις που εξακολουθούν να ισχύουν» (άρθρο 4 παρ. 1α).
2. Μεγάλα πλήγματα θα υποστούν και οι σημερινοί συνταξιούχοι, πέραν αυτών που έχουν ήδη υποστεί και πέραν του ΛΑΦΚΑ που επανέρχεται.
Αρα, πάμε σε μεγάλες ανατροπές, οι οποίες θα γίνουν τα επόμενα χρόνια. Γι’ αυτό, άλλωστε προβλέπεται: «Από την 1.1.2011 και ανά διετία η Εθνική Αναλογιστική Αρχή εκπονεί αναλογιστικές μελέτες, οι οποίες επικυρώνονται από την Επιτροπή Οικονομικής Πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ενωσης, με αντικείμενο τη συνεχή παρακολούθηση της εξέλιξης της εθνικής συνταξιοδοτικής δαπάνης. Με ειδικό νόμο ανακαθορίζονται οι συντάξεις με στόχο τη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας του ασφαλιστικού συστήματος. Το ύψος των ανωτέρω δαπανών, προβαλλόμενο έως το έτος 2060, δεν πρέπει να υπερβαίνει το περιθώριο αύξησης των 2,5 ποσοστιαίων μονάδων του ΑΕΠ, με έτος αναφοράς το 2009» (άρ. 11 παρ. 2).
Για τον ίδιο λόγο αφαιρέθηκε και η διάταξη του άρθρου 27 του προσχέδιου, που πρόβλεπε τη δημιουργία τριών Ταμείων (μισθωτών, αυταποσχολούμενων, αγροτών) και προβλέπεται μόνο η ένταξη του ΝΑΤ στο ΙΚΑ και η ασφάλιση στο ΙΚΑ όσων προσλαμβάνονται από 1.1.2011 στο δημόσιο, τη Βουλή, τα ΝΠΔΔ και τους ΟΤΑ. Προφανώς, θέλουν πρώτα να προωθήσουν τις νέες ανατροπές και μετά να κάνουν τις ενοποιήσεις.
Με όλα αυτά τα δεδομένα μπορεί καθένας να καταλάβει πόσο δυνατότερα θα είναι τα πλήγματα στους ήδη συνταξιούχους και σε όσους θα βγουν στη σύνταξη τα επόμενα χρόνια. Γιατί αυτοί βρίσκονται άμεσα στο στόχαστρο.
♦ Τέρμα δώρα και επίδομα αδείας
Σε 12μηνη βάση η σύνταξη
Το νομοσχέδιο αναφέρει ρητά, ότι η βασική σύνταξη θα δίνεται σε 12μηνη βάση. Επομένως, τα πολυδιαφημισμένα 360 ευρώ γίνονται αυτόματα 308,57 ευρώ.
Για την αναλογική σύνταξη δεν αναφέρει τίποτα. Είναι, όμως, δυνατόν η βασική σύνταξη να δίνεται σε 12μηνη βάση και η αναλογική σε 14μηνη; Οχι βέβαια.
Εξάλλου, τα δώρα Χριστουγένων και Πάσχα καθώς και το επίδομα αδείας έχουν καταργηθεί και έχουν αντικατασταθεί με ένα ετήσιο επίδομα 800 ευρώ (400+200+200) και μόνο για συντάξεις μόνο 2.500 ευρώ.
Επομένως, όλες οι συντάξεις θα είναι πλέον σε 12μηνη βάση και η 13η και 14η σύνταξη θα παραμείνουν ως επίδομα, το μέγεθος του οποίου θα καθορίζεται με αποφάσεις των κυβερνήσεων, ενώ θα δίνεται με εισοδηματικά κριτήρια, έτσι που ολοένα και περισσότεροι να αποκλείονται. Αφού έγινε η αρχή, αφού καταργήθηκαν ως 13η και 14η σύνταξη, τα υπόλοιπα θα έρθουν στη συνέχεια.
Τέρμα η κατώτερη σύνταξη!
Το εργατικό κίνημα είχε κάποτε ένα στόχο: η κατώτερη σύνταξη του ΙΚΑ να ισούται με 20 ημερομίσθια ανειδίκευτου εργάτη (ΗΑΕ). Ηταν ένας στόχος-σύμβολο, που έγινε πράξη στις αρχές της δεκαετίας του ‘80.
Ηρθε μετά η κυβέρνηση Μητσοτάκη, το 1990, και έσπασε το δεσμό ανάμεσα στην κατώτερη σύνταξη και το βασικό μεροκάματο. Σύνδεσε την εξέλιξη της κατώτερης σύνταξης με την εισοδηματική πολιτική της κυβέρνησης. Το αποτέλεσμα ήταν η κατώτερη σύνταξη χρόνο με το χρόνο να πέφτει και σήμερα να ισούται περίπου με 15 ΗΑΕ.
Στο νέο καθεστώς που προωθεί η κυβέρνηση Παπανδρέου, η έννοια της κατώτερης σύνταξης εξαφανίζεται. Εξαφανίζεται, διότι το κράτος δεν εγγυάται τίποτα πέραν της βασικής σύνταξης (για όσους την πάρουν και σε συνολικό ποσό που θα καθορίζεται από την εισοδηματική πολιτική). Η αναλογική σύνταξη είναι καθαρά υπόθεση των Ταμείων, θα χορηγείται με τα κριτήρια που χρησιμοποιούν οι ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρίες, και το κράτος δεν την εγγυάται (όπως δεν εγγυάται και την επικουρική σύνταξη από 1.1.2011 – νομοσχέδιο άρθρο 15, παρ. 5).
Υπάρχει, όμως μια πρόβλεψη που μοιάζει με τη θέσπιση κατώτερης σύνταξης.
«Το άθροισμα των ποσών της βασικής και της αναλογικής σύνταξης λόγω γήρατος, για χρόνο ασφάλισης τουλάχιστον δεκαπέντε (15) ετών ή λόγω αναπηρίας με ποσοστό 80% και άνω ή λόγω εργατικού ατυχήματος, δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού που αντιστοιχεί σε δεκαπέντε (15) ημερομίσθια ανειδίκευτου εργάτη, όπως καθορίζονται από την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας του 2015, αναπροσαρμοζόμενο εφεξής κατά το ποσοστό αύξησης των συντάξεων. Το κατώτατο αυτό όριο μειώνεται σε κάθε περίπτωση που ο συνταξιούχος λαμβάνει σύνταξη μειωμένη» (άρθρο 3, παρ. 3).
Πέραν του ότι το ΠΑΣΟΚ πετάει στο σκουπιδοτενεκέ της Ιστορίας το στοιχειωμένο εργατικό αίτημα για κατώτερη σύνταξη ίση με 20 ΗΑΕ, που ούτε μια δεκαετία δεν το «απόλαυσε» η εργατική τάξη. αυτό που θεσπίζεται δεν είναι καν κατώτερη σύνταξη. Είναι μια διάταξη που μπήκε, βγήκε και ξαναμπήκε στο νομοσχέδιο. Υπήρχε στο προσχέδιο. Στην επόμενη βερσιόν, που δημοσιεύτηκε στα «Νέα» είχε αφαιρεθεί. Επανήλθε στο νομοσχέδιο που κατατέθηκε στη Βουλή. Είναι φανερό ότι επανήλθε καθαρά για προπαγανδιστικούς λόγους, για να καταργηθεί σε μια επόμενη φάση. Διότι ήδη προσκρούει σε άλλες διατάξεις. Προσκρούει στο ότι η βασική σύνταξη θα χορηγείται με εισοδηματικά κριτήρια. Προσκρούει στο ότι οι αναλογικές συντάξεις, για παλιούς και νέους ασφαλισμένους, αλλά και για τους ήδη συνταξιούχους, θα μειώνονται συνεχώς. Οταν το κράτος δεν εγγυάται τις αναλογικές συντάξεις, όταν το κράτος δεν εγγυάται τη χρηματοδότηση για το τμήμα της αναλογικής σύνταξης που θα υπολογίζεται με τον παλιό τρόπο, πώς μπορεί να εγγυηθεί ότι καμιά σύνταξη (συνολική) δεν θα είναι μικρότερη έστω από 15 ΗΑΕ;
Χωρίς βασική σύνταξη οι αγρότες!
Στο προσχέδιο νόμου, οι διάφορες ρυθμίσεις ίσχυαν και για τον ΟΓΑ. Στο νομοσχέδιο, όμως, οι αγρότες εξαιρούνται. Εξαιρούνται ακόμη και από τη βασική σύνταξη.
Με βάση προηγούμενη μεταρρύθμιση για το ασφαλιστικό των αγροτών, δημιουργήθηκε κλάδος κύριας ασφάλισης. Βαθμιαία, η λεγόμενη προνοιακή σύνταξη που έπαιρναν οι αγρότες μειώνεται. Παίρνουν, δηλαδή, ένα κομμάτι προνοιακής σύνταξης και ένα κομμάτι της κύριας σύνταξης, βάσει των εισφορών τους. Ο κλάδος κύριας σύνταξης έγινε για να μειωθεί η κρατική συμμετοχή στη συνταξιοδότηση των αγροτών. Για παράδειγμα, παλιά ήταν πάνω από 2% του ΑΕΠ, το 2010 θα είναι 1,57% του ΑΕΠ, ενώ με βάση το προσχέδιο Λοβέρδου τα επόμενα χρόνια θα ήταν 0,3% του ΑΕΠ. Τώρα, αφήνουν τους αγρότες εκτός βασικής σύνταξης, ενώ από 1.1.2027 η σημερινή προνοιακή σύνταξη μηδενίζεται!
Μεγάλες αυξήσεις στα όρια ηλικίας
Εκτός από την εξάτμιση των συντάξεων, το νομοσχέδιο Λοβέρδου επιφέρει μεγάλες αυξήσεις και στα όρια ηλικίας για συνταξιοδότηση.
Οι αυξήσεις γίνονται μέσα σε μια αστραπιαία μεταβατική περίοδο τριών ετών (2011 μέχρι 2013), ενώ σε κάποιες περιπτώσεις αυτή η μεταβατική περίοδος γίνεται πενταετής.
Η λογική αυτών των αυξήσεων είναι σαδιστική. Εργαζόμενοι και εργαζόμενες που είναι στο παραπέντε να βγουν στη σύνταξη θα τρέχουν και δεν θα προλαβαίνουν. Θα χρειάζονται μερικά ένσημα ακόμη και μέχρι να τα πιάσουν θα έχει αυξηθεί το όριο ηλικίας. Θα πιάνουν το όριο ηλικίας, αλλά θα χρειάζονται περισσότερα ένσημα. Κι αν κάποια στιγμή πιάσουν τις προϋποθέσεις, αλλά τους λείπει η 40ετία, θα αναγκάζονται να βγουν με μειωμένη σύνταξη, ακόμα και με 37 χρόνια ασφάλισης.
♦ Για παράδειγμα, τα Ταμεία πρόβλεπαν δικαίωμα συνταξιοδότησης στα 58 με 35 χρόνια δουλειάς, με βάση το νόμο Πετραλιά οδηγούνταν στα 60 (μεταβατικά από το 2013 μέχρι το 2016). Το νομοσχέδιο Λοβέρδου αυξάνει το όριο ηλικίας στα 59 το 2011 και στα 60 το 2012, ενώ ταυτόχρονα αυξάνει τα αναγκαία χρόνια ασφάλισης στα 37 από το 2011 και στη συνέχεια προσθέτει 9 μήνες για κάθε ένα από τα επόμενα έτη, ώστε η 35ετία να γίνει 40ετία από το 2015.
♦ Υπήρχε η δυνατότητα εργαζόμενοι με 35 χρόνια ασφάλισης, εκ των οποίων τα 25 στα ΒΑΕ, να συνταξιοδοτούνται στα 55. Ο νόμος Πετραλιά πρόβλεπε ότι από 1.1.2013 το όριο ηλικίας θα γινόταν 57 (ή 55 με μειωμένη σύνταξη). Το νομοσχέδιο Λοβέρδου ανεβάζει τό όριο στα 60 (ή στα 58 με μειωμένη σύνταξη). Η αύξηση αρχίζει από το 2011. Μιλάμε, δηλαδή, για αύξηση ορίου ηλικίας κατά 5 χρόνια!
♦ Οι γυναίκες (χωρίς ανήλικα ή ανίκανα προς εργασία παιδιά) που έβγαιναν στη σύνταξη στα 60 χρόνια, πλέον θα συνταξιοδοτούνται στα 65 (μεταβατική περίοδος η τριετία).
♦ Οι γυναίκες με ανήλικα παιδιά, που συνταξιοδοτούνταν στα 55 και με πρόωρη στα 50 πλέον θα συνταξιοδοτούνται στα 65 (μεταβατική περίοδος τριών ετών).
♦ Στα 60 ανεβαίνει και το όριο ηλικίας των γυναικών που ανήκουν στα ΒΑΕ (από τα 55).
Υποτίθεται ότι θεσπίζεται η δυνατότητα αναγνώρισης πλασματικού χρόνου ασφάλισης, που μπορεί να φτάσει μέχρι τα 7 χρόνια. Το μεγαλύτερο τμήμα αυτών των 7 χρόνων αφορά σπουδές. Οι περισσότερες από τις άλλες κατηγορίες πλασματικού χρόνου (στρατιωτική θητεία, γονική άδεια, επιδότηση ασθένειας και τακτικής ανεργίας, εκπαιδευτική άδεια) ισχύουν και σήμερα. Οι σπουδές, βέβαια, δεν αφορούν όλους τους εργαζόμενους. Το βασικό όμως είναι πως όλος ο πλασματικός χρόνος πρέπει να εξαγοραστεί, δεν αναγνωρίζεται αυτοδικαίως στον εργαζόμενο.
Αλήθεια, τι θα πάρει ως σύνταξη ο εργαζόμενος για να σπεύσει να αναγνωρίσει πλασματικό χρόνο ασφάλισης; Να πληρώσει για την εξαγορά για να πάρει κάτι παραπάνω στη σύνταξη με ένα σύστημα που γίνεται πλέον εντελώς ληστρικό, όπως αναλυτικά δείχνουμε στη σελίδα 2;
ΒΑΕ τέλος, για όλους
Με το νόμο Ρέππα προβλέφτηκε να γίνει «εκσυγχρονισμός» της λίστας των Βαρέων και Ανθυγιεινών Επαγγελμάτων. Η νέα λίστα υποτίθεται ότι θα ίσχυε μόνο για τους νέους εργαζόμενους. Επί υπουργίας Πετραλιά, ολοκλήρωσε τις εργασίες της η κακόφημη επιτροπή Μπεχράκη, που κατηγοριοποίησε τα ΒΑΕ, χωρίς κανένα επιστημονικό κριτήριο, χωρίς ίχνος επιστημονικής μελέτης στη διάθεσή της (προηγούμενες επιτροπές είχαν αρνηθεί να βγάλουν πόρισμα, επικαλούμενες την ανυπαρξία επιστημονικών δεδομένων).
Το Μνημόνιο προβλέπει ότι στα ΒΑΕ δεν πρέπει να μείνουν περισσότερα από 10% των σημερινών επαγγελμάτων. Ο Λοβέρδος όχι μόνο θα υλοποιήσει την εντολή (προφανώς με βάση το πόρισμα της επιτροπής Μπεχράκη), αλλά αλλάζει το νόμο Ρέππα και η νέα λίστα θα ισχύει για όλους τους εργάτες, παλιούς και νέους. Μόνο όσοι προλάβουν να συμπληρώσουν τις προϋποθέσεις μέχρι 31.12.2015 θα γλιτώσουν. Οι υπόλοιποι θα πάρουν απλά κάποια προσαύξηση στη σύνταξη, βάσει του επασφάλιστρου που έχουν πληρώσει. Και πέντε χρόνια δουλειάς επιπλέον στην πλάτη τους.
«Ο πίνακας των Βαρέων και Ανθυγιεινών Επαγγελμάτων καταρτίζεται για όλους τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, ύστερα από γνώμη της προβλεπόμενης από την παράγραφο 1 του άρθρου 20 του ν. 3790/2009 (Α΄143), Διαρκούς Επιτροπής Κρίσεως Βαρέων και Ανθυγιεινών Επαγγελμάτων και γνωμοδότηση του Συμβουλίου Κοινωνικής Ασφάλισης (Σ.Κ.Α.). Ο νέος πίνακας Βαρέων και Ανθυγιεινών Επαγγελμάτων εφαρμόζεται από 1.7.2011, για όλους τους εργαζόμενους. Οσοι απασχολούνται σε εργασίες ή επαγγέλματα τα οποία εξαιρούνται από το πίνακα των ΒΑΕ, εφόσον συμπληρώνουν τις ελάχιστες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης έως 31.12.2015, εξακολουθούν να υπάγονται στο καθεστώς συνταξιοδότησης των ΒΑΕ. Οι λοιποί εργαζόμενοι που εξαιρούνται από τον πίνακα ΒΑΕ, λαμβάνουν την προσαύξηση που προβλέπεται από το άρθρο 32 του ν.1902/1990 (Α_ 138) για τις μέρες ασφάλισής τους στα ΒΑΕ».
Παραδείγματα απάτης
Ακολουθώντας τη ρότα που χάραξε με το προσχέδιο νόμου, ο Α. Λοβέρδος συνόδευσε την κατάθεση και του νομοσχέδιου με… παραδείγματα. Παραδείγματα απάτης, βάσει των οποίων ειδικά οι χαμηλόμισθοι θα παίρνουν στο μέλλον μεγαλύτερες συντάξεις απ’ αυτές που θα έπαιρναν με το ισχύον σύστημα!
Και μόνο αυτό είναι ψέμα. Κοιτάξτε τι προβλέπει το νομοσχέδιο: «Το συνολικό ποσό σύνταξης που προκύπτει από την εφαρμογή των διατάξεων της παραγράφου αυτής και της παραγράφου 2 του άρθρου 2 του νόμου αυτού, δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό της σύνταξης που προβλέπεται από καταστατικές ή γενικές διατάξεις νόμων για τους έως 31.12.1992 και από 1.1.1993 ασφαλισμένους αντίστοιχα» (άρθρο 4, παρ. 1β). Απαγορεύεται, λοιπόν, οποιαδήποτε σύνταξη με το νέο σύστημα να είναι μεγαλύτερη από την αντίστοιχη με το ισχύον σήμερα σύστημα. Δεν είναι, λοιπόν, πολιτικός απατεώνας ένας υπουργός που δημοσιοποιεί παραδείγματα αύξησης συντάξεων έως και 44% (!), όταν οποιαδήποτε αύξηση απαγορεύεται από το ίδιο το νομοσχέδιό του;
Και πώς κατάφερε και βγάζει μεγαλύτερες τις συντάξεις με το νέο σύστημα; Απλούστατα, κάνει μαθηματική απάτη. Εφαρμόζει τις ίδιες συντάξιμες αποδοχές με το νέο και το παλιό σύστημα, ενώ –όπως είδαμε αναλυτικά στη σελίδα 2– έχουν τεράστια διαφορά. Προσθέτει και τη βασική σύνταξη και βγάζει αύξηση! Αν, όμως, ήταν να εφαρμόζονται οι ίδιες συντάξιμες αποδοχές, τότε γιατί μπήκε στον κόπο ν’ αλλάξει και τη βάση υπολογισμού (όλος ο εργασιακός βίος αντί της πενταετίας) και τους συντελεστές αναπροσαρμογής; Με τέτοια ψέματα υπολογίζει ο υπουργός Εργασίας ότι θα εξαπατήσει τους εργαζόμενους.
Προκλήσεις
«Είναι κοινή η αρνητική διαπίστωση, ότι στη διάρκεια των δύο προηγούμενων δεκαετιών, συλλογικά, ως πολιτική ηγεσία, ως κοινωνικοί εταίροι, ως θεσμικοί ιθύνοντες, ως συντεταγμένη πολιτεία, και τελικώς ως λαός είτε δεν θελήσαμε είτε δεν τολμήσαμε είτε δεν μπορέσαμε να επιβάλουμε εκείνες τις αναγκαίες αλλαγές που θα επέτρεπαν στην κοινωνική ασφάλιση της πατρίδας μας να ορθοποδήσει οικονομικά και να παραμείνει βιώσιμη και στο μέλλον… Ολοι μαζί, καθένας κατά το μερίδιο που του αναλογεί, μπορούμε να διορθώσουμε τα λάθη του παρελθόντος και να επιτύχουμε».
Αυτά τα προκλητικά γράφει στην εισηγητική έκθεση ο Α. Λοβέρδος, θυμίζοντας τη λαϊκή παροιμία «αυτοί που μας χρώσταγαν μας ζητάνε και το βόδι». Τόσα χρόνια καταλήστευαν τα Ταμεία προς όφελος των καπιταλιστών. Εκαναν κρατική προανοιακή πολιτική με τα λεφτά τους. Ευλογούσαν την προκλητική εισφοροκλοπή με απανωτές ρυθμίσεις (τώρα θεσπίζουν μόνιμη ρύθμιση!). Κι αφού διέλυσαν τα Ταμεία, έρχονται τώρα και λένε στον εργαζόμενο ότι φταίει κι αυτός εξίσου. Και αφού του φορτώσουν την ευθύνη, του αφαιρούν τη δυνατότητα μιας αξιοπρεπούς σύνταξης.
Ταξικές ασφαλιστικές διεκδικήσεις
Επειδή το ασφαλιστικό είναι ένα τεράστιο ζήτημα, που μας απασχολεί εδώ και χρόνια και που θα μας απασχολεί για πάντα, θα πρέπει ως εργαζόμενοι να έχουμε ένα μπούσουλα. Ενα μπούσουλα ταξικό, που θα καθορίζει τη δράση μας, θα διαμορφώνει όλα τα επιμέρους αιτήματά μας και θα νοηματοδοτεί τη δράση μας, είτε αμυντική είναι αυτή είτε επιθετική-διεκδικητική. Ιδού, λοιπόν, μερικοί βασικοί άξονες για ένα ταξικό ασφαλιστικό πρόγραμμα διεκδικήσεων.
♦ Πλήρης ασφάλιση για όλους και χρηματοδότησή της μόνο από τους καπιταλιστές και το κράτος τους.
Tο ίδιο το αίτημα της κοινωνικής ασφάλισης δε βγαίνει έξω από τα όρια του καπιταλισμού, δεν προϋποθέτει την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο. Διεκδικώντας κοινωνική ασφάλιση, διεκδικούμε το δικαίωμά μας να επιβιώνουμε στα γηρατειά και σε περιπτώσεις ασθένειας ή αναπηρίας. Πρόκειται για μια διεκδίκηση αμυντική, που σκοπό έχει την κατά το δυνατό προστασία των εργαζόμενων από τη φυσική και ηθική φθορά.
Oλος ο κοινωνικός πλούτος παράγεται από τους εργαζόμενους και όχι από τους κεφαλαιοκράτες. Oλος ο πλούτος που συσσωρεύεται στα χέρια των κεφαλαιοκρατών είναι η υπεραξία που έκλεψαν, είτε άμεσα (στην παραγωγή και διανομή των υλικών αγαθών) είτε έμμεσα (μέσω του αναδιανεμητικού προς όφελός τους ρόλου του κρατικού προϋπολογισμού). Γι’ αυτό και η κοινωνική ασφάλιση δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται σαν παραχώρηση προς τους εργάτες, αλλά ως ελάχιστο δικαίωμά τους. Aν είναι να μιλήσουμε στα σοβαρά για ανταποδοτικότητα, τότε πρέπει οι κεφαλαιοκράτες να απαλλοτριωθούν και οι εργαζόμενοι να γίνουν κύριοι του προϊόντος της δουλειάς τους.
Ως παραγωγοί του κοινωνικού πλούτου, λοιπόν, οι εργαζόμενοι πρέπει να θεωρούν ως στοιχειώδες δικαίωμά τους την πλήρη κοινωνική ασφάλιση για όλους. Δηλαδή, ασφαλιστική κάλυψη γήρατος, αναπηρίας, ασθένειας, θανάτου, μητρότητας, ανεργίας για άνδρες και γυναίκες, εργαζόμενους και άνεργους, ντόπιους και ξένους.
Tη χρηματοδότηση αυτής της πλήρους ασφάλισης πρέπει να αναλάβουν οι καπιταλιστές και το κράτος τους. H ασφαλιστική εισφορά των εργαζόμενων πρέπει να καταργηθεί. Eίναι πάρα πολλά αυτά που τους κλέβουν τ’ αφεντικά αρπάζοντας την απλήρωτη εργασία τους. Kι είναι πολλά αυτά που τους παίρνει το κράτος, κυρίως με την έμμεση φορολογία, για να τα ξαναδώσει στους καπιταλιστές, με δεκάδες νόμιμους και παράνομους τρόπους.
Πρέπει, λοιπόν, να καταργηθεί άμεσα η εργατική ασφαλιστική εισφορά και να αυξηθεί ανάλογα η εργοδοτική, σε τρόπο ώστε να καλύπτουν τις απαιτήσεις του συστήματος μαζί με την κρατική συμμετοχή. Eπειδή θα μιλήσουν και πάλι για χτύπημα στην ανταγωνιστικότητα, έχουμε να τους πούμε το εξής απλό: ας μειώσουν τα κέρδη τους.
♦ Nα αποδοθούν στα ασφαλιστικά ταμεία τα κλεμμένα αποθεματικά.
♦ Nα αποδοθούν στα Ταμεία η μη καταβληθείσα κρατική συμμετοχή (στο πλαίσιο της τριμερούς χρηματοδότησης), καθώς και το κόστος της άσκησης κρατικής προνοιακής πολιτικής με λεφτά των Ταμείων.
♦ Nα απαλλαγούν τα Ταμεία από όλα τα επαχθή δάνεια που αναγκάστηκαν να συνάψουν.
♦ Nα απαγορευτεί η εισφοροαπαλλαγή και να ποινικοποιηθεί σε βαθμό κακουργήματος η εισφοροδιαφυγή.
♦ Nα ασφαλίζονται υποχρεωτικά οι άνεργοι.
♦ Να θεσπιστεί το 7ωρο-35ωρο.
♦ Nα μειωθούν τουλάχιστον κατά μια πενταετία τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης, για όλες τις κατηγορίες εργαζόμενων.
♦ Kαμιά σύνταξη κάτω από το βασικό μισθό.
♦ Πλήρης αναπηρική σύνταξη σε κάθε εργαζόμενο που είναι ανίκανος για δουλειά.
♦ Kαμιά αλλαγή στους όρους ένταξης στα BAE. Nα λειτουργήσουν ξανά οι επιτροπές κρίσης.
♦ Κατάργηση της ιδιωτικής ασφάλισης σε όλες τις μορφές της. Δημόσια δωρεάν υγεία - Κατάργηση της καπιταλιστικής επιχειρηματικότητας.
♦ Να καταργηθούν όλοι οι αντιασφαλιστικοί νόμοι.
Πηγή :
www.eksegersi.gr
