Ύπατη Αρμοστεία: μεγαλύτερη προσοχή για τα παιδιά από το Αφγανιστάν
Όλο και περισσότερα παιδιά από το Αφγανιστάν ξεκινούν το δύσκολο και επικίνδυνο ταξίδι προς την Ευρώπη, χωρίς τους γονείς τους και εκτεθειμένα σε κινδύνους και παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, σύμφωνα με νέα έκθεση της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες. Η έκθεση περιλαμβάνει συστάσεις προς τις κυβερνήσεις, συμπεριλαμβανομένης και της κυβέρνησης του Αφγανιστάν, σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισης του πολύπλοκου αυτού ζητήματος.
Περισσότερα από 5.900 παιδιά από το Αφγανιστάν, κυρίως αγόρια, αναζήτησαν άσυλο πέρυσι στην Ευρώπη, σε σύγκριση με 3.380 παιδιά το 2008. Πέρυσι, το 45 τοις εκατό των αιτήσεων ασύλου από ασυνόδευτους ανηλίκους υπεβλήθησαν από νεαρούς Αφγανούς. Το ποσοστό αυτό είναι σχεδόν τριπλάσιο σε σύγκριση με τους Σομαλούς, τη δεύτερη μεγαλύτερη ομάδα. Η Ύπατη Αρμοστεία πιστεύει ότι υπάρχουν ακόμη περισσότεροι ανήλικοι Αφγανοί που δεν κάνουν αίτηση ασύλου.
Στην έρευνά της, η Ύπατη Αρμοστεία εξετάζει τις αιτίες για τη φυγή των παιδιών, τα δρομολόγια που ακολουθούν και την υποδοχή τους στις χώρες άφιξης. Το συμπέρασμα είναι ότι ενώ μερικά παιδιά ξεκινούν λίγο-πολύ κατευθείαν από το Αφγανιστάν, άλλα έχουν ζήσει για χρόνια στο Ιράν ή το Πακιστάν.
Οι αιτίες για τις οποίες οι νεαροί Αφγανοί προσπαθούν να φτάσουν στην Ευρώπη συμπεριλαμβάνουν τις συνεχιζόμενες συρράξεις στο Αφγανιστάν και το περιορισμένο επίπεδο προστασίας στις γειτονικές χώρες. Προσωπικές εμπειρίες πολέμου και παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως είναι η αναγκαστική εργασία και οι απαγωγές, σε συνδυασμό με την έλλειψη ασφάλειας, τη γενικότερη φτώχεια, την πολιτική αστάθεια, τις ελάχιστες προοπτικές εκπαίδευσης και τη φθίνουσα ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον, αποτελούν συνιστώσες που ενθαρρύνουν τις ροές αυτές, όπως εξάλλου και τα διευρυμένα δίκτυα των παράνομων διακινητών.
«Το Αφγανιστάν φαίνεται να ‘κάνει τα στραβά μάτια’ ως προς τον ρόλο που παίζουν οι διακινητές στην παράτυπη μετανάστευση, μεταξύ άλλων και των παιδιών. Οι γονείς, οι οικογένειες και οι κοινότητες επιτρέπουν αλλά και ενθαρρύνουν την αναχώρηση των παιδιών τους σε επικίνδυνα ταξίδια», αναφέρει η έκθεση. Χρειάζεται μεγαλύτερη κινητοποίηση στο Αφγανιστάν ώστε να ενημερωθούν οι οικογένειες για τους κινδύνους που διατρέχουν τα παιδιά τους στα χέρια των διακινητών
Η έρευνα της Ύπατης Αρμοστείας τονίζει ότι οι νεαροί Αφγανοί που φτάνουν στην Ευρώπη δεν λαμβάνουν πάντα την απαιτούμενη βοήθεια. Συνεπώς, παραμένουν συχνά εγκλωβισμένοι στα δίκτυα των διακινητών, που τους παρασύρουν να συνεχίσουν το ταξίδι. Μεγάλος αριθμός αγοριών από το Αφγανιστάν διαμένουν σε αυτοσχέδιους καταυλισμούς σε μέρη όπως η Πάτρα και το Καλαί της Γαλλίας.
«Τα παιδιά αυτά αντιμετωπίζουν τρομερές δοκιμασίες στη διαδρομή», αναφέρει η Τζούντιθ Κιούμιν, Διευθύντρια της Ύπατης Αρμοστείας για την Ευρώπη. «Ωστόσο, αισθάνονται υποχρέωση προς τις οικογένειές τους να συνεχίσουν το ταξίδι. Ως εκ τούτου, γίνονται θύματα ξανά και ξανά.»
Δεν είναι πρόσφυγες όλοι οι νεαροί Αφγανοί που φτάνουν στην Ευρώπη, αν και σε πολλούς χορηγείται μία μορφή διεθνούς προστασίας. Η έκθεση καλεί τις κυβερνήσεις να λάβουν υπόψη τους τις επιδεινούμενες συνθήκες ασφάλειας σε διάφορα μέρη του Αφγανιστάν. Η απόφαση για επιστροφή ή όχι στο Αφγανιστάν πρέπει να γίνεται πάντα με γνώμονα το βέλτιστο συμφέρον του παιδιού. Η έκθεση υπογραμμίζει ότι ιδιαίτερα σημαντικοί παράγοντες είναι ο εντοπισμός της οικογένειας, η κατάλληλη υποδοχή, η επιμέλεια και οι βιώσιμες ευκαιρίες ένταξης κατά την επιστροφή.
Η Ύπατη Αρμοστεία δημοσίευσε την έρευνά της με τίτλο «Τα Δέντρα Κινούνται Μόνο με τον Άνεμο*: Μελέτη για τα Ασυνόδευτα Παιδιά από το Αφγανιστάν στην Ευρώπη», λίγο μετά την παρουσίαση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή του «Προγράμματος Δράσης για Ασυνόδευτους Ανηλίκους».
Στo πλαίσιo της μελέτης αυτής, πραγματοποιήθηκαν συνεντεύξεις με 150 νεαρούς Αφγανούς στη Γαλλία, την Ελλάδα, την Ιταλία, την Ολλανδία, τη Νορβηγία και το Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ λήφθηκαν υπόψη οι μαρτυρίες δεκάδων άλλων νέων στην Τουρκία. Σύντομα θα δημοσιευθεί συμπληρωματική έρευνα του Γραφείου της Ύπατης Αρμοστείας στη Σουηδία.
*«Το δέντρο δεν κινείται χωρίς άνεμο» είναι μια Αφγανική (φάρσι) παροιμία που σημαίνει ότι «τίποτα δεν γίνεται χωρίς λόγο».
www.unhcr.gr
