Νόμος για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά

Αρχίζει από σήμερα, η εφαρμογή των διατάξεων του νόμου 3869/2010. Χιλιάδες νοικοκυριά θεωρούνται υπερχρεωμένα, βρίσκονται δηλ. σε αδυναμία αποπληρωμής των υποχρεώσεων τους, σαν αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης, των απρόβλεπτων γεγονότων στη ζωή τους (ανεργία, ασθένεια), των υψηλών επιτοκίων, των αδιαφανών και επιθετικών πρακτικών των τραπεζών και του ανεξέλεγκτου δανεισμού. Ο νόμος για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά που ψηφίστηκε μετά από αγώνες των καταναλωτικών οργανώσεων μπορεί να δώσει διέξοδο σε πολλές περιπτώσεις.
Η Ένωση Καταναλωτών Βόλου θα ενημερώνει τους πολίτες της Μαγνησίας που επιθυμούν να ενταχθούν στη ρύθμιση και θα μεσολαβεί δωρεάν μέσω του εξωδικαστικού συμβιβασμού. Πληροφορίες στο Γραφείο Καταναλωτή, Ανθίμου Γαζή 164 – Γαμβέτα Βόλος τηλέφωνα 15186 και 2421356943.
Προσοχή σε κάποιους «μεσολαβητές» που προσπαθούν να εκμεταλλευτούν οικονομικά την ανάγκη των δανειοληπτών αλλά και σε εκπροσώπους των τραπεζών που προσπαθούν να τους πείσουν ότι ΔΕΝ μπορούν να υπαχθούν στην ρύθμιση.

Ποιοι μπορούν να ενταχθούν στη ρύθμιση. Τι πρέπει να κάνουν;

Με το νόμο οι υπερχρεωμένοι πολίτες που έχουν αποδεδειγμένη μόνιμη αδυναμία να εξυπηρετήσουν τα χρέη τους, μπορούν να ρυθμίσουν την εξόφλησή τους και να απαλλαγούν από σημαντικό μέρος των χρεών τους, εφόσον εξυπηρετήσουν για τέσσερα χρόνια με βάση το εισόδημα τους, ένα μέρος αυτών που καθορίζεται από το δικαστήριο. Κατά το διάστημα της εξυπηρέτησης του χρέους διαφυλάττεται ένα ελάχιστο επίπεδο οικονομικής διαβίωσης.

Ποιοι καλύπτονται από το νόμο; Τα φυσικά πρόσωπα, καταναλωτές και επαγγελματίες (με εξαίρεση τους εμπόρους που μπορούν να προσφύγουν στο πτωχευτικό κώδικα), που μπορούν να αποδείξουν δικαστικά ότι βρίσκονται σε μόνιμη αδυναμία να εξυπηρετήσουν τα χρέη τους.

Ποια xρέη υπάγονται;

Όλα με εξαίρεση οφειλές από αδικοπραξία, διοικητικά πρόστιμα, χρηματικές ποινές, φόροι και τέλη προς το Δημόσιο και προς τους Οργανισμούς Κοινωνικής Ασφάλισης. Δεν υπάγονται οφειλές που έχουν αναληφθεί το τελευταίο έτος πριν την υποβολή της αίτησης ρύθμισης.
Πότε οι οφειλέτες μπορούν να υπαχθούν σε ρύθμιση;
Όταν έχουν περιέλθει σε μόνιμη αδυναμία πληρωμής ληξιπρόθεσμων χρηματικών οφειλών. Προϋπόθεση να μην έχει συμβεί αυτό δόλια. Ο οφειλέτης μπορεί να αξιοποιήσει τον νόμο μόνο μία φορά στη ζωή του.

Βήμα 1ο. Εξωδικαστικός συμβιβασμός

Ο εξωδικαστικός συμβιβασμός ενεργοποιείται από την 1/9/2010. Την προσπάθεια συμβιβασμού πριν την υποβολή της αίτησης για τον οφειλέτη αναλαμβάνει ένας από τους εξής : Οι πιστοποιημένες Καταναλωτικές Οργανώσεις, στοιχεία των οποίων θα βρείτε στο http://www.efpolis.gr/el/library2.html?func=fileinfo&id=185, ο Συνήγορος του Καταναλωτή, η Επιτροπή Φιλικού Διακανονισμού, ο Μεσολαβητής Τραπεζικών Επενδυτικών Υπηρεσιών, Δικηγόρος ή άλλος Δημόσιος ή Ιδιωτικός Φορέας μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα.
Πως αποδεικνύεται η προσπάθεια συμβιβασμού πριν την υποβολή της αίτησης;
Η προσπάθεια συμβιβασμού γίνεται προς όλους τους πιστωτές και αποδεικνύεται με βεβαίωση του φορέα που την έχει αναλάβει. Για το συμβιβασμό συντάσσεται πρακτικό που επικυρώνεται από τον αρμόδιο Ειρηνοδίκη.

Βήμα 2ο . Αίτηση στο Ειρηνοδικείο

Αιτήσεις θα μπορούν να υποβληθούν από τις αρχές του 2011 στο Ειρηνοδικείο της περιοχής διαμονής του οφειλέτη. Στο διάστημα αυτό θα τρέχουν οι διαδικασίες του εξωδικαστικού συμβιβασμού και στο ίδιο διάστημα απαγορεύεται να γίνει πλειστηριασμός ακινήτου που χρησιμεύει ως μοναδική κατοικία του οφειλέτη.

Αν υπάρχουν εγγυητές τι γίνεται;

Οι εγγυητές πρέπει να κάνουν οι ίδιοι αίτηση και να διαπιστωθεί και για αυτούς μόνιμη αδυναμία. Οι εγγυητές εμπορικών χρεών, μπορούν να υπαχθούν στη ρύθμιση (όπως λ.χ. συμβαίνει με τους μετόχους μίας ΑΕ ή ΕΠΕ) αν δεν είναι οι ίδιοι έμποροι. Οι διευθύνοντες σύμβουλοι, διαχειριστές κεφαλαιουχικών εταιρειών δεν θεωρούνται εξάλλου έμποροι.

Ποια έγγραφα πρέπει να περιέχει η αίτηση;

Η αίτηση πρέπει να περιέχει:
- κατάσταση της περιουσίας του οφειλέτη και των κάθε φύσης εισοδημάτων του ίδιου και του συζύγου του,
- κατάσταση των πιστωτών του και των απαιτήσεων τους κατά κεφάλαιο, τόκους και έξοδα (οι πιστωτικές επιχειρήσεις οφείλουν να δίνουν αναλυτική κατάσταση των οφειλών μέσα σε 5 εργάσιμες ημέρες)
- σχέδιο διευθέτησης οφειλών, που να λαμβάνει υπόψη με εύλογο τρόπο και συσχέτιση, τόσο τα συμφέροντα των πιστωτών, όσο και την περιουσία, τα εισοδήματα και την οικογενειακή κατάσταση του οφειλέτη - βεβαίωση για την διενέργεια του εξωδικαστικού συμβιβασμού,
- υπεύθυνη δήλωση για την ορθότητα των στοιχείων που δηλώνει

Είναι υποχρεωτική η παράσταση δικηγόρου;

Ο οφειλέτης μπορεί να υποβάλει και να παρασταθεί μόνος στο δικαστήριο ή μπορεί να χρησιμοποιήσει χωρίς αμοιβή τη βοήθεια ενός από τους φορείς που συνδράμουν τους καταναλωτές σε θέματα υπερχρέωσης. Τα αρμόδια υπουργεία θα εκδώσουν υποδείγματα αιτήσεων, πιστοποιητικών, δηλώσεων, καταστάσεων και σχεδίων διευθέτησης οφειλών με σκοπό να διευκολύνουν τη σύνταξή τους από τον ίδιο τον οφειλέτη.

Τι γίνεται με τις διαδικασίες πλειστηριασμού που βρίσκονται σε εξέλιξη;
Δεν σταματούν αυτομάτως. Ο οφειλέτης μπορεί να τις σταματήσει με αίτηση ασφαλιστικών μέτρων, εφόσον είναι πιθανή η ρύθμιση των οφειλών.

Βήμα 3ο. Προσπάθεια συμβιβασμού ενώπιον του δικαστηρίου
Ο νόμος υποχρεώνει τα μέρη, σε μία νέα προσπάθεια επιδίωξης συμβιβασμού ενώπιον του δικαστηρίου. Ο συμβιβασμός είναι δυνατόν να επιτευχθεί ακόμη κι αν δεν συμφωνούν όλοι οι πιστωτές, αλλά μόνο οι πιστωτές με απαιτήσεις που υπερβαίνουν το ήμισυ των οφειλών, και όσοι έχουν εμπράγματες εξασφαλίσεις (υποθήκες).

Ποια είναι η διαδικασία και οι προθεσμίες για το συμβιβασμό;
Στο πρώτο μήνα από την υποβολή της αίτησης, επιδίδεται η αίτηση στους πιστωτές. Στο δεύτερο μήνα οι πιστωτές απαντούν αν αποδέχονται το σχέδιο ρύθμισης των οφειλών που προτείνει ο οφειλέτης ή προτείνουν τροποποιήσεις. Στο πρώτο δεκαπενθήμερο του τρίτου μήνα ο οφειλέτης μπορεί να υποβάλει τροποποιημένο σχέδιο. Στις επόμενες είκοσι ημέρες, απαντούν οι πιστωτές αν αποδέχονται το τροποποιημένο σχέδιο.
Αν ο πιστωτής δεν υποβάλει παρατηρήσεις στο σχέδιο ρύθμισης μέσα στις προηγούμενες προθεσμίες θεωρείται ότι αποδέχεται το σχέδιο ρύθμισης.

Συμφέρει τους οφειλέτες ο συμβιβασμός;

Το κρίνουν οι ίδιοι. Υπάρχουν σημαντικά κίνητρα να συμβιβαστούν. Μπορούν να επιτύχουν πιο ευέλικτη ρύθμιση, να μειώσουν το κόστος της διαδικασίας και να αποφύγουν τα μειονεκτήματα της δικαστικής ρύθμισης (μακρόχρονη παραμονή στον ΤΕΙΡΕΣΙΑ, δημοσιότητα της υπαγωγής σε ρύθμιση, περιορισμοί στην υποβολή νέας αίτησης, παρακολούθηση των περιουσιακών στοιχείων, τήρηση αυξημένων υποχρεώσεων, κ.ά).

Σε περίπτωση που προκύψει συμβιβασμός δεν γίνεται η δίκη. Ο Ειρηνοδίκης επικυρώνει τον συμβιβασμό.
Βήμα 4ο. Δικαστική ρύθμιση των οφειλών
Στην περίπτωση που αποτύχει ο δικαστικός συμβιβασμός το δικαστήριο κρίνει αν επαρκούν τα περιουσιακά στοιχεία και τα εισοδήματα για την αποπληρωμή των χρεών και προχωρά στη ρύθμιση των οφειλών. Ο οφειλέτης αναλαμβάνει την υποχρέωση να καταβάλλει κάθε μήνα και για τέσσερα χρόνια μέρος του εισοδήματός του στους πιστωτές. Το ύψος των μηνιαίων καταβολών καθορίζεται από το δικαστήριο λαμβάνοντας υπόψη τα εισοδήματά του, τη δυνατότητα συνεισφοράς του/της συζύγου και σταθμίζοντας τις βιοτικές ανάγκες του ιδίου και των προστατευόμενων μελών της οικογένειας του.

Τι γίνεται αν ο οφειλέτης δεν μπορεί να καταβάλει κανένα ποσόν για την εξόφληση μέρους των χρεών;

Το δικαστήριο μπορεί να ορίσει πολύ μικρό ποσό καταβολής ή και μηδενικό στους πιστωτές εφόσον είναι άνεργος ή συντρέχουν σοβαρά προβλήματα υγείας ή δεν έχει επαρκές εισόδημα. Το δικαστήριο όμως επανεξετάζει μετά από 5-6 μήνες την κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο οφειλέτης.

Τι γίνεται με την ακίνητη περιουσία του οφειλέτη;

Αυτή ρευστοποιείται από το σύνδικο που ορίζει το δικαστήριο για να πληρωθούν χρέη προς τους πιστωτές. Εξαιρείται η κύρια κατοικία του, εφόσον αυτή δεν υπερβαίνει το όριο αφορολόγητης απόκτησης πρώτης κατοικίας, προσαυξημένο κατά 50%. Προϋπόθεση είναι να αναλάβει ο οφειλέτης την εξυπηρέτηση χρεών που αντιστοιχούν στο 85% της εμπορικής αξίας της κατοικίας, για χρονικό διάστημα που μπορεί να φθάνει μέχρι 20 έτη, με το μέσο επιτόκιο ενός στεγαστικού δανείου. Αν δεν τηρήσει την εξυπηρέτηση αυτού του χρέους (καθυστερήσεις άνω των τεσσάρων μηνών), προχωρούν οι διαδικασίες πλειστηριασμού της ακινήτου.

Τι πρέπει να κάνει ο οφειλέτης αν το εισόδημά του αυξηθεί στα τέσσερα χρόνια της ρύθμισης;

Να το γνωστοποιήσει μέσα σε ένα μήνα στη γραμματεία του δικαστηρίου και στους πιστωτές του, ώστε να ληφθεί υπόψη (συμβιβαστικά ή με απόφαση του δικαστηρίου) για την αναπροσαρμογή της μηνιαίας καταβολής. Αν δεν το κάνει, κινδυνεύει να εκπέσει από τη ρύθμιση και να αναβιώσουν όλα τα χρέη. Αν είναι άνεργος, οφείλει να προσπαθεί να βρει μία κατάλληλη εργασία. Το δικαστήριο επανεξετάζει μετά από 5-6 μήνες εκ νέου την οικονομική κατάσταση του οφειλέτη και μπορεί να τροποποιήσει τη ρύθμιση.

Τι θα συμβεί αν ο οφειλέτης δεν είναι ειλικρινής και συνεπής στις δηλώσεις του;

Ο οφειλέτης έχει την υποχρέωση να υποβάλει ειλικρινή δήλωση για τα περιουσιακά στοιχεία και εισοδήματά του και να δηλώνει κατά τη διάρκεια της ρύθμισης όλες τις περιουσιακές μεταβολές που ενδιαφέρουν τους πιστωτές. Αν δεν το κάνει, από δόλο ή βαριά αμέλεια, θα εκπέσει από τη ρύθμιση οφειλών και την απαλλαγή που έχει ήδη αποφασιστεί. Η ψευδής δήλωση συνεπάγεται εξάλλου και ποινικές ευθύνες.

Οι πιστωτές μπορούν να πληροφορούνται τις περιουσιακές μεταβολές του οφειλέτη;

Ο οφειλέτης υποχρεούται να επιτρέπει στους πιστωτές την πρόσβαση σε στοιχεία που απεικονίζουν την οικονομική του κατάσταση και τα τρέχοντα εισοδήματά του. Εξάλλου ο εργοδότης, η αρμόδια υπηρεσία και ο αρμόδιος οικονομικός έφορος είναι υποχρεωμένοι, σύμφωνα με μία προβλεπόμενη συνοπτική διαδικασία, να δίνουν στους πιστωτές κάθε χρήσιμη πληροφορία για την περιουσιακή κατάσταση και τα εισοδήματα του οφειλέτη.

Πόσο καιρό μένουν τα δεδομένα του οφειλέτη στον ΤΕΙΡΕΣΙΑ;
Η υπαγωγή του οφειλέτη στη διαδικασία ρύθμισης των χρεών καταχωρείται στον ΤΕΙΡΕΣΙΑ και παραμένει μέχρι τρία χρόνια μετά την πάροδο της τετραετίας της ρύθμισης.

Σχετικές οδηγίες έχουν αναρτηθεί στην ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Καταναλωτή http://www.efpolis.gr/ .
Δείτε περισσότερα θέματα στο http://enka-volou.blogspot.com/

Διαδώστε το ή στείλτε μας τις ηλεκτρονικές διευθύνσεις φίλων σας για να μπορέσουμε να τους ενημερώνουμε για θέματα που αφορούν τον καταναλωτή, την ποιότητα ζωής και το περιβάλλον.
Σε περίπτωση που δεν επιθυμείτε τη συμμετοχή σας στη λίστα αποδεκτών της Ένωσης Καταναλωτών Βόλου, παρακαλούμε να στείλετε απαντητικό e-mail διαγραφής από τη λίστα στο: gramikatanaloti@gmail.com
Η Ένωση Καταναλωτών Βόλου, είναι μη κερδοσκοπική Ένωση Καταναλωτών ανεξάρτητη από πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα.
Ανθ.Γαζη 164 – Γαμβέτα Βόλος – Τηλ.: Γραφείο Καταναλωτή: 15186