Κόλαφος για την κυβέρνηση και την τρόικα και προσωπικά για τον υπουργό Εργασίας Γ. Κουτρουμάνη, που τη συγκρότησε, αναμένεται να είναι το πόρισμα της «Διαρκούς Επιτροπής Κρίσης ΒΑΕ», που αναμένεται τις επόμενες μέρες. Ο Κουτρουμάνης θα μείνει μόνο με τον ΣΕΒ και αν τολμήσει να βγάλει υπουργική υπόφαση με την οποία θα απεντάσσει από τα ΒΑΕ έστω και μια ειδικότητα ή ένα χώρο εργασίας (πόσο μάλλον τη συντριπτική πλειοψηφία των επαγγελμάτων και χώρων, όπως προβλέπει το Μνημόνιο), αυτή θα είναι μια απόφαση καθαρά δικτατορική, χωρίς την παραμικρή επιστημονική νομιμοποίηση. Και βέβαια, θ’ αναγκαστεί να διαλύσει τη συγκεκριμένη Επιτροπή, την οποία μετά βαΐων και κλάδων συγκρότησε, πιστεύοντας ότι θα κάνει για λογαριασμό του τη βρόμικη δουλειά και θα τον εφοδιάσει με το επιστημονικοφανές άλλοθι που αναζητούσε για να διαπράξει το νέο έγκλημα κατά των ασφαλιστικών δικαιωμάτων εκατοντάδων χιλιάδων εργαζόμενων.
Οταν συγκροτήθηκε αυτή η Επιτροπή, γνωρίζοντας το επιστημονικό έργο ορισμένων από τα μέλη της, αλλά και εκτιμώντας ότι η συνδικαλιστική γραφειοκρατία της ΓΣΕΕ δεν θα τολμούσε, ιδιαίτερα στη σημερινή συγκυρία, να συμπράξει σ’ ένα τέτοιο έγκλημα, καταγγείλαμε μεν την κυβέρνηση, ενώ στους επιστήμονες μέλη της επιτροπής υπενθυμίσαμε το προηγούμενο έργο τους και θέσαμε το ερώτημα αν θα υπάρξει από τη μεριά τους επιστημονική συνέπεια ή αν θα δεχτούν να λειτουργήσουν σαν τσιράκια της κυβέρνησης. Απευθυνθήκαμε και ονομαστικά σε δυο μέλη της επιτροπής, τον πρόεδρό της Θ. Κωνσταντινίδη, αναπληρωτή καθηγητή Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο Θράκης, και τον Β. Δρακόπουλο, εκπρόσωπο του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. στην επιτροπή, οι οποίοι με την ιδιότητά τους ως στελεχών της Ελληνικής Εταιρίας Ιατρικής της Εργασίας και Περιβάλλοντος είχαν υποστηρίξει στο πρόσφατο παρελθόν πως μόνο κατόπιν συγκεκριμένων επιστημονικών κριτηρίων μπορεί να γίνει η όποια κρίση για τα ΒΑΕ. Γράφαμε στις 7 Μάη, αμέσως μετά τη συγκρότηση της επιτροπής: «Υπάρχουν αυτές οι μελέτες; Οχι. Είναι δυνατόν να εκπονηθούν στα ασφυκτικά χρονικά περιθώρια που έθεσε η κυβέρνηση; Οχι. Τότε τι έργο μπορεί να επιτελέσει αυτή η επιτροπή; Αν τα μέλη της θέλουν να διασώσουν το επιστημονικό τους κύρος και να μη καταγραφούν στην Ιστορία ως οι άνθρωποι που έδωσαν επιστημονική κάλυψη σε μια ακραία αντεργατική-αντιασφαλιστική ανατροπή, δεν έχουν παρά να δηλώσουν ότι δεν μπορούν να βγάλουν κανένα πόρισμα, γιατί δεν έχουν τις απαραίτητες μελέτες, ούτε το χρόνο για να τις πραγματοποιήσουν».
Τώρα μπορούμε να πούμε ότι οι συγκεκριμένοι επιστήμονες (και όχι μόνο αυτοί) στάθηκαν στο ύψος των επιστημονικών τους θέσεων και αρνήθηκαν να προσφέρουν στον Κουτρουμάνη το επιστημονικοφανές άλλοθι που ζητούσε. Μπορεί στο σύνολο των απόψεών τους εμείς να καταγράφουμε διαφωνίες, όμως ο πυρήνας μάς βρίσκει σύμφωνους, γιατί υψώνει μια ασπίδα προστασίας ενός σημαντικού εργατικού δικαιώματος. Εναπόκειται στην εργατική τάξη πλέον, να καθαρίσει τους λογαριασμούς της με μια κυβέρνηση κι έναν υπουργό Εργασίας εντελώς απονομιμοποιημένο επιστημονικά και μάλιστα από μια επιτροπή που ο ίδιος διόρισε.
Το πόρισμα της Επιτροπής δεν έχει δημοσιοποιηθεί ακόμη, όμως στο τεύχος 30 (17.6.2011) της εφημερίδας «εργασία-υγεία», περιοδικής έκδοσης της Ελληνικής Εταιρίας Ιατρικής της Εργασίας και Περιβάλλοντος, δημοσιεύτηκε κοινή πρόταση από τους εκπροσώπους της ΓΣΕΕ, της ΓΣΕΒΕΕ, του ΤΕΕ, της ΕΕΧ (Ενωση Ελλήνων Χημικών) και της ΕΕΙΕΠ (Ελληνική Εταιρία Ιατρικής της Εργασίας και Περιβάλλοντος), που αποτελούν τη συντριπτική πλειοψηφία των μελών της επιτροπής. Κατά συνέπεια, αυτή θα είναι και η πλειοψηφούσα άποψη, που θα καθορίσει και το περιεχόμενο του τελικού πορίσματος.
Η κοινή πρόταση, καταρχήν, θέτει ορισμένα σημαντικά κριτήρια βάσει των οποίων μπορεί να γίνει η ένταξη στα ΒΑΕ, τα οποία είναι:
«1) Διεθνή βιβλιογραφικά δεδομένα. 2) Στοχαστικές (πιθανολογικές) προσεγγίσεις και εμπειρικά δεδομένα. 3) Εκτιμήσεις επαγγελματικού κινδύνου. 4) Επιδημιολογικά στοιχεία επαγγελματικών νοσημάτων (ΙΚΑ, ΣΕΠΕ, Ασφαλιστικά Ταμεία). 5) Επιδημιολογικά στοιχεία εργατικών ατυχημάτων (ΙΚΑ, ΣΕΠΕ, Ασφαλιστικά Ταμεία). 6) Επιδημιολογικά στοιχεία προσδόκιμου επιβίωσης και νοσηρότητας. 7) Κλαδικές μελέτες ή μελέτες ανά επάγγελμα. 8) Μετρήσεις βλαπτικών παραγόντων των εργασιακών χώρων (φυσικών, χημικών, βιολογικών, εργονομικών, διάφορων, στους οποίους περιλαμβάνεται και το εργασιακό στρες)».
Στη συνέχεια, η κοινή πρόταση αποφαίνεται ότι «δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία –σύμφωνα με τα κριτήρια που τέθηκαν– τα οποία θα μπορούσαν να τεκμηριώσουν με επιστημονικό τρόπο την κρίση των ήδη υπαρχόντων εργασιών, ειδικοτήτων ή χώρων εργασίας στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα του ΙΚΑ - ΕΤΑΜ. Το ίδιο βέβαια ισχύει και για τα αιτήματα για ένταξη και απένταξη». Περιγράφει, δε, αναλυτικά τι υπήρχε στη διάθεσή της για καθεμιά από τις 8 κατηγορίες κριτηρίων που έθεσε.
Ομως, αυτοί που υπογράφουν την κοινή πρόταση δεν επιλέγουν το ρόλο του Πόντιου Πιλάτου, λέγοντας ότι δεν μπορούν να κάνουν καμία πρόταση. Κάνουν προτάσεις, οι οποίες είναι σαφέστατες. Προτείνουν:
«- Την παραμονή των ήδη υπαρχόντων εργασιών και ειδικοτήτων στο καθεστώς βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων του ΙΚΑ - ΕΤΑΜ
- Την επικαιροποίηση της λίστας του ΙΚΑ - ΕΤΑΜ με την αφαίρεση εργασιών, ειδικοτήτων ή χώρων εργασίας που δεν υφίστανται πλέον
- Την επέκταση της αναγνώρισης και ένταξης στο καθεστώς βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων των αντίστοιχων (ομοειδών) εργασιών και ειδικοτήτων των εργαζομένων που είναι ασφαλισμένοι σε όλα τα άλλα Ασφαλιστικά Ταμεία (π.χ. Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε., Δημόσιο)
- Την υιοθέτηση των προτεινόμενων για ένταξη επαγγελμάτων της Επιτροπής Λινού
- Τη συνέχιση των εργασιών της επιτροπής για την αντικειμενική κρίση των αιτημάτων, με μακροπρόθεσμο στόχο το σχεδιασμό της πολιτικής που θα πρέπει να ακολουθηθεί για την κάλυψη του μεγάλου κενού των στοιχείων».
Η κοινή πρόταση περιλαμβάνει επίσης πρόταση για τη θέσπιση ενός ανεξάρτητου κλάδου επαγγελματικού κινδύνου, πέρα από το καθεστώς των ΒΑΕ, που θα χρηματοδοτείται μόνο από τους εργοδότες. Το ότι αυτός ο κλάδος δεν προτείνεται αντιπαραθετικά με τα ΒΑΕ (όπως είχε προτείνει στις αρχές της δεκαετίας του ‘90 επιτροπή με συμμετοχή ως εκπροσώπου της ΓΣΕΕ του συνδικαλιστή του Περισσού Σ. Λαιμού) είναι θετικό, εγκυμονεί όμως τον κίνδυνο να τροφοδοτήσει μια σπέκουλα, με το ψευτοεπιχείρημα ότι τα ΒΑΕ είναι θεσμός ξεπερασμένος και πρέπει να αντικατασταθεί από τον κλάδο επαγγελματικού κινδύνου. Στις σημερινές συνθήκες, πάντως, που αποσαθρώνονται οι εργασιακές σχέσεις και ο εργάτης μετατρέπεται σε δούλο, οι καπιταλιστές αποκλείεται να δεχτούν έναν πρόσθετο ασφαλιστικό κλάδο για την προστασία της υγείας των εργατών.
Ο Κουτρουμάνης είναι πια γυμνός. Οταν συγκρότησε αυτή την επιτροπή, είχε δηλώσει: «Η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου δεν έχει καμία πρόθεση να κρυφτεί πίσω από την οποιαδήποτε επιτροπή. Εμείς έχουμε την πολιτική ευθύνη για τις τελικές επιλογές». Θα τολμήσει να συμπεριφερθεί σαν τον Παπαδόπουλο της χούντας; Γιατί μόνο μια χούντα θα νομοθετούσε μετά από ένα τέτοιο πόρισμα που δεν αφήνει περιθώρια.
